Przegląd nowości

Moniuszkowska „Halka” – wymiar lokalny czy uniwersalny? (2)

Szczegóły

Opublikowano: czwartek, 19, wrzesień 2019 09:38

Na równie ryzykowny eksperyment zdecydowano się pół wieku później we Wrocławiu (25 listopada 1970), gdzie dwa pierwsze akty pojawiały się dopiero jako retrospekcja w ramach opowiadania Jontka z trzeciego aktu. Na mniejszą skalę tego typu ingerencje występowały również w udanej skądinąd inscenizacji Kazimierza Dejmka w Operze Łódzkiej w 1958 roku. Tamtejszy spektakl rozpoczynał się od spotkania Halki z Januszem, tak że w przesuniętym tercecie zaręczynowym, dobiegająca zza kulis jej pieśń, jawiła się projekcją wyrzutów sumienia niewiernego kochanka.

Z kolei w finale bohaterka nie popełniała samobójstwa, lecz znikała z życia Janusza w bliżej nieokreślonych okolicznościach. Tła dla akcji dostarczał ujęty w kolistą formę horyzont, na którym pojawiały się schematyczne wyobrażenia aktualnej scenerii (kandelabr jako emblemat pałacu, a krzyż kościoła, natomiast łamana linia zastępowała widok gór). Obecnie najczęściej powraca się, niczym w wersji wileńskiej, do dwóch części spektaklu, łącząc po dwa akty (krakowskie i podhalańskie), przy czym trzeci najczęściej przechodzi attaca w czwarty. Z oczywistych względów odstępstwa od oryginału cechowały adaptacje filmowe, w tym dwie nieme: z roku 1913 oraz 1930, ta ostatnia w reżyserii Konstantego Meglickiego, dwa lata później wtórnie udźwiękowiona.

• « poprz.
• nast. »