Przegląd nowości

Subiektywny kalejdoskop pianistyki światowej – Leopold Godowski (60)

Opublikowano: środa, 06, czerwiec 2018 07:43

Można spędzić przy klawiaturze fortepianu wiele godzin, dni, tygodni, miesięcy, a nawet lat na cyzelowaniu wielu niuansów muzycznych. W spokoju, z dala od zgiełku codzienności, w przytulnym zaciszu domowym do którego dostęp mają jedynie najbliższe osoby. Jednak wszystko to może okazać się całkowicie bezwartościowe, jeśli muzyk nie odważy się wyjść i wykonać przed publicznością studiowanych dzieł. Tak naprawdę to dopiero wtedy poznawane dzieła rozpoczynają swój żywot.

Leopold Godowski 4

Dopiero w kontakcie ze słuchaczem. Samodzielnie można jedynie dogłębnie poznać dzieło muzyczne. Nie sposób zbudować go w pełnym wymiarze bez zbudowania relacji pomiędzy twórcą, odtwórcą i odbiorcą. Pozycja pianistów jest w tym względzie bardzo szczególna. Dość często to właśnie oni spośród wszystkich muzyków mają z tym duży problem. Ze zrozumiałych przyczyn, gdyż jako soliści większość czasu spędzają samotnie przy klawiaturze fortepianu. W ich przypadku proces poznawania utworu różni się dość znacznie od opanowania dzieła przez zespoły kameralne czy też orkiestrowe. Tam zawsze jest druga, trzecia, czwarta, a nawet dziesiąta osoba, jest ktoś o odmiennym punkcie widzenia, o innej emocjonalności i wyobraźni muzycznej. Pianista musi być samowystarczalny.


Sam musi się motywować, dostarczać sobie odpowiednich bodźców zewnętrznych do głębszego i pełniejszego zrozumienia dzieła, rozbudzać swoją wyobraźnię, opanować strukturę utworów, prawidłowo zaplanować napięcie i zbudować utwór od początku do końca. Jak żaden inny muzyk, pianista potrafi cyzelować każdy dźwięk i frazę przez kilka dni. Przygląda się jednemu tylko zagadnieniu z każdej możliwej strony, analizuje, próbuje, doświadcza, aż wreszcie samodzielnie decyduje która z wersji najbardziej mu odpowiada. Dlatego też pianiści bronią się przed zbyt wczesnym publicznym wykonaniem studiowanych dzieł. Wielu wybitnych pianistów podkreślało nie raz, że to właśnie estrada jest największym polem doświadczalnym. Koncertowanie intensyfikuje wiele procesów poznawczych, a także przyspiesza tempo osiągania wysokiego poziomu wykonawczego utworu. Koncertowanie to praktyka.

 

Leopold Godowski 3

Niestety często zdarza się, że pianista po raz pierwszy wykonując świeżo poznany utwór, staje od razu przed pełną salą koncertową. Jeszcze częściej zdarza się, że nie ma on już okazji do powtórnego wykonania publicznie tego samego dzieła. Tymczasem każdy utwór najpełniej dojrzewa podczas koncertów, których powinno być jak najwięcej. Na początek warto więc zagrać dla rodziny, dla znajomych, w małych salach koncertowych. Proces wdrażania nowych utworów do repertuaru koncertowego można przyspieszyć i opanować jedynie w drodze bezustannej praktyki. Doświadczenie koncertowe to doświadczenie koncertowe konkretnych utworów. Każdy utwór musi dojrzeć. Cały proces, jak każdy inny, jest do opanowania i doprowadzenia do prawdziwego mistrzostwa. Historia dostarcza wielu przykładów pianistów, którzy w bardzo szybkim tempie potrafili opanowywać utwory. Byli gotowi zaprezentować je publiczności w taki sposób, że nikt nawet nie przypuszczał, że grają oni ten utwór pierwszy raz publicznie. Leopold Godowski. Niezwykłe zjawisko w świecie pianistyki. Cudowne dziecko, które bardzo szybko zawojowało cały świat. Ogromne tempo pracy i życia sprawiło, że borykał się on z wieloma ciężkimi i wieloletnimi problemami. Pozostanie on jednak na wieki zapamiętany jako postać o wyjątkowym talencie, niespotykanych predyspozycjach intelektualnych, pianistycznych i artystycznych. Nowe utwory zapamiętywał na poczekaniu. Wystarczyło, że spojrzał raz na partyturę i był gotów wyjść na scenę oraz zagrać ten utwór w sposób doskonały. Po raz pierwszy w życiu, po raz pierwszy przed publicznością i od razu genialnie. Tysiące koncertów, nieskończona liczba poznanych utworów, lata spędzone na ciężkiej pracy przy klawiaturze fortepianu. Wszystko to w połączeniu z jego wyjątkowymi umiejętnościami muzycznymi plasuje go pośród największych z największych. Leopold Godowski. Pianista. Po prostu.

                                                                            Szymon Kowalski, pianista