Przegląd nowości

Historia stworzenia według Miltona i Pendereckiego (3)

Szczegóły

Opublikowano: środa, 31, marzec 2021 10:00

Stefan Keym³ ze swej strony przypomina, że w recepcji poematu Miltona występuje orientacja interpretacyjna przypisująca Szatanowi wyższość moralną nad Bogiem (np. w ujęciu Percy Bysshe Shelleya w Obronie poezji⁴). Z kolei Jan Strzetelski w przedmowie do polskiego wydania poematu Miltona w przekładzie Macieja Słomczyńskiego mówi o podjętej w nim próbie „usprawiedliwienia postępków Boga wobec ludzi”⁴.

Zresztą w chrześcijańskiej wersji mitu biblijnego są oni niejako genetycznie skazani na swój los, skoro Syn jest współistotny Ojcu i jak on przedwieczny, istniejąc wraz z nim od zarania dziejów, a więc niejako z góry powołany, aby odkupić ich „grzech”, który został założony bez udziału ich woli, stanowiąc rodzaj swoistego Fatum, w równej mierze ciążącego nad ludźmi, co Bogiem, któremu także i on podlega, co ogranicza jego wszechmoc, a z Jezusem łączy go raczej pokrewieństwo typu bliźniaczego.

Poza tym faktyczne skutki grzechu pierworodnego są nie tyle natury obyczajowej, co intelektualnej, polegając na dostępie do poznania i odkryciu czasu (we wrocławskiej inscenizacji Waldemara Zawodzińskiego wskazują na to zegary, pojawiające się w przełomowym momencie akcji jako znaczący element scenografii), a co za tym idzie uruchomieniu strumienia historii, bez której nie byłoby miejsca również dla przyszłego nadejścia Jezusa wcielonego jako syna człowieczego (w warszawskim przedstawieniu pojawiała się ponadto Maria uobecniona przez tancerkę).  

• « poprz.
• nast. »