Przegląd nowości

„Mysterien Kantaten” – nowa płyta Ensemble Les Surprises

Opublikowano: środa, 22, sierpień 2018 12:59

Powołany do życia w 2010 roku przez gambistkę Juliette Guignard oraz organistę, klawesynistę i dyrygenta Louisa-Noëla de Camboulasa francuski ansambl Les Surprises pasjonuje się muzyką siedemnastego i osiemnastego wieku. Warto podkreślić, że wykonywane przezeń oryginalne i zróżnicowane programy koncertowe i nagraniowe opierają się zawsze na dogłębnych badaniach historycznych i muzykologicznych.

 

CD Mysterien Kantaten

 

Pozwoliły one na przykład odnaleźć - i następnie zaprezentować publiczności - w zbiorach Biblioteki Narodowej Francji zapomniane od końca osiemnastego wieku partytury. Rzeczony zespół zyskał renomę wśród miłośników muzyki barokowej i uznanie prasy muzycznej przede wszystkim za sprawą trzech nagrań dokonanych przez działającą przy Festiwalu w Ambronay (południe Francji) firmę płytową Ambronay Editions. Chodzi tutaj o następujące pozycje: „Rebel de père en fils” (2013), „Les Eléments” (2016) i „L’Héritage de Rameau” (2017). Wszystkie one zostały nagrodzone prestiżowymi nagrodami krajowej i międzynarodowej krytyki muzycznej. 


Z tym większą zatem satysfakcją należy powitać czwartą pozycję płytową Les Surprises, jaką znowu otrzymaliśmy dzięki wzmiankowanej firmie Ambronay Editions, zatytułowaną „Mysterien Kantaten”. Tym razem muzycy ansamblu czerpali z bogactwa muzycznego siedemnastowiecznych Niemiec, sięgając po sakralne kantaty takich twórców jak Buxtehude, Bruhns czy Bernhard. Mamy tu do czynienia ze swoistym zaproszeniem do podróży duchowej odzwierciedlającej tajemnice życia ludzi w czasach Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, czyli państwa stanowiącego kontynuację cesarstwa zachodniorzymskiego. Żyjący wówczas we wstrząsanym konfliktami wojennymi i cierpiącym z powodu epidemii kraju kompozytorzy, pozostający pod wpływem religijnych uniesień, starali się oddać za pomocą muzyki emocje, uczucia i rozdarcie ludzkich dusz. Do najsłynniejszych spośród tych twórców zalicza się Dietrich Buxtehude, który w 1674 roku opublikował cykl „Fried und Freudenreiche Hinfahrt”, przeszywającą medytację na temat śmierci. Ōw cykl zawiera na przykład „Klag-Lied” (dedykowany zmarłemu ojcu kompozytora), tutaj poruszająco interpretowany przez dysponującą delikatnym i ekspresyjnym sopranem Maïlys de Villoutreys. Zawarty na omawianym krążku program pozwala nam też odkryć trzech mało znanych kompozytorów, których utwory świadczą o mistrzowskim opanowaniu języka dźwięków. W pierwszym rzędzie warto na przykład posłuchać „De profundis clamavi” Nicolausa Bruhnsa (pełna wewnętrznego zaangażowania i dramatyczna interpretacja barytona Etienne’a Bazoli), młodego i niezwykle uzdolnionego ucznia Buxtehude’a, zmarłego w wieku zaledwie trzydziestu dwóch lat, który poza intrygującymi kantatami pozostawił po sobie również fascynujące dzieła organowe. „Wohl dem, der Herren fürchtet” przywołuje natomiast Christophe’a Bernharda, jednego z najbardziej aktywnych artystów w życiu kulturalnym Hamburga, spadkobiercę tradycji Johanna Schütza. Cenionym organistą miasta Hamburga  był Johann Adam Reincken, którego „Sonata prima en la mineur” (z figuracjami dopisanymi przez samego Jana Sebastiana Bacha) figuruje na płycie. Na zakończenie trzeba jeszcze przypomnieć o tym, że siedemnasty wiek wyróżniał się w Niemczech także wzmożoną fascynacją studiami nad gwiezdnymi konstelacjami, co przekładało się w muzyce na powstawanie dzieł ulegających nieustannej metamorfozie: na przykład chaconnes i passacailles. Urzekający szeroką paletą delikatnych barw dźwiękowych zespól Les Surprises wybrał do swojego programu reprezentujące te gatunki utwory Pachelbela i Buxtehude’a. Na pewno warto śledzić kolejne nagrania tego ambitnego i imponującego wysokim poziomem ansamblu, którego projekty artystyczne stają się zawsze ciekawym wydarzeniem muzycznym.

                                                                                      Leszek Bernat